Kinematografia, strona 19

Ślicznotka / Pretty Baby (1978)

Film francuskiego reżysera Louis Malle. Rok 1917. Nowy Orlean. Fertycznie prosperujący dom publiczny. Hattie (Susan Sarandon) jest doświadczoną damą do towarzystwa i matką 12-letniej Violet (Brooke Shields), którą pieczołowicie przygotowuje wraz z koleżankami do stania się pełnoprawną kurtyzaną. Malle znakomicie przedstawia świat i codzienność życia prostytutek w dużym domu publicznym z początków XX wieku na jednym z osiedli Nowego Orleanu. Brooke Shields miała zgodnie z graną przez siebie postacią zaledwie 12 lat. Nagość i sceny o charakterze seksualnym po dziś dzień są przedmiotem dysput i kontrowersji. Violet rysuje mi się jako postać tragiczna, niezwykle krzywdzona przez najbliższe sobie osoby. Dzieciństwo i dorosłość tworzą chaotyczną mozaikę życia dziewczynki. W końcu przychodzi uczucie, uczucie do dojrzałego mężczyzny, fotografa zajmującego się robieniem sesji zdjęciowych pracownicom przybytku (Keith Carradine). Bellocq z czasem odwzajemnia uczucie Violet, choć w miarę rozwoju ich relacji i wejścia w związek zdaje się miewać chwile refleksji i tym samym dostrzega, że Violet jest dzieckiem. Dzieckiem, z którym nie można stworzyć zdrowej relacji w takiej formie. Mimo wszystko rozwój wydarzeń sprawia, że biorą ze sobą ślub.

Widać duże zaangażowanie ze strony aktorów i reszty ekipy filmowej. Pierwszy akt i kawałek aktu drugiego trzymają tempo. Później następuje tąpnięcie i dzieło Louisa staje się w moim odbiorze nierówne i nieciekawe. Wystrój i sposób funkcjonowania domu publicznego mnie urzekły. W pierwszym akcie nawet kupiłem ich werwę i pozorne szczęście. Potem wiedziałem, że to wszystko fałsz i akcja filmu rozgrywa się w piekle na ziemi, a bohaterowie są spętani beznadzieją oraz cierpieniem. 

Ogromny kontrast obyczajów. Dzisiaj podejmując względnie jałowy dialog z małoletnim w komunikacji miejskiej można zostać posądzonym o pedofilię. Społeczeństwo stało się wrażliwsze. I słusznie, że tak się zadziało, lecz warto we wszystkim dążyć do homeostazy.

Kadry z filmu Ślicznotka (1978)

Produkcja: USA

Gatunek: dramat, historyczny

W filmie występują: przemoc względem dzieci, nagość, seks

Ocena: 6/10

Haken

Kult / The Wicker Man (1973)

Sierżant Howie (Edward Woodward) wyrusza na wyspę z misją odnalezienia zaginionej dziewczyny. Wyspę zamieszkuje lud kultywujący wierzenia pogańskie. Mamy tutaj konflikt dwóch wierzeń. Howie jako chrześcijanin jest zszokowany nieznanymi mu dotąd obrzędami praktykowanymi na wyspie. Frywolny styl życia tubylców wprawia stróża prawa w konsternację. Z biegiem czasu Howie dochodzi do konkluzji, że dziewczyna, której szuka, została wybrana na ofiarę. 

Mógłby być dłuższy. Reżyser zdołał opowiedzieć całkiem dużo o tej nieprzeciętnej społeczności biorąc pod uwagę niewielki metraż filmu, ale mimo wszystko towarzyszy mi uczucie niedosytu. Barwne stroje, piękne plenery, hipnotyzujące tańce, śpiew, kontakt z naturą, groteskowe maski. Jeden z lepszych obrazów traktujących o hermetycznych środowiskach religijnych. Muzyka genialna. Postać guru wspólnoty taka, jaką sobie wymarzyłem. Ukłon w stronę Christophera Lee za tę kreację. Szkoda, że Robin Hardy zbytnio nie kontynuował marszu tą ściężką i właściwie po nakręceniu swojego debiutanckiego dzieła porzucił bycie reżyserem.

Chwilami nachodzą mnie myśli, że może fajnie by było przynależeć do odizolowanej od świata społeczności o podobnych manierach do tych przedstawionych w Kulcie, ale rozsądek i wiedza podpowiadają, że skutki takiej decyzji mogłyby być opłakane. Nasuwa mi się jeszcze pytanie... a gdyby tak samemu stanąć na czelę takiej wspólnoty?

Gatunek: thriller, psychologiczny, musical

Produkcja: Wielka Brytania

W filmie występują: nagość, przemoc

Ocena: 8/10

Haken

Śmierć i dziewczyna (1994)

Roman Polański przekłada sztukę Ariela Dorfmana na ekran, dzięki czemu tworzy psychologiczny thriller, który na długo zapada w pamięć i skłania całym swoim majestatem do wielu refleksji. Film kameralny, zamykający zespół aktorski w tercecie. Paulina Escobar (Sigourney Weaver), Gerardo Escobar (Stuart Wilton) i Dr Roberto Miranda (Ben Kingsley). Weaver jest tutaj bez wątpienia skarbem. Jej ekspersja, gestykulacja, mimika twarzy - coś niezwykłego. Zaliczam jej występ do grona najlepszych w historii kina.

Ameryka Południowa, chata na odludziu i nieznajomy pojawiający się w towarzystwie męża Pauliny, Gerarda. Paulina po głosie rozpoznaje w nim swojego kata sprzed lat. Rape & Revenge w wydaniu Polańskiego jest zdecydowanie bardziej obszerny i nie kieruje się utartymi schematami. Uczucia względem bohaterów wydają się przeistaczać bez końca. Polański serwuje nam spektakl pełen manipulacji. Muzyka świetnie się z tym synchronizuje. Film zasługuje na pełną koncentrację, a ja mu tego nie mogłem oferować. Oglądałem go nieco rozproszony i być może przy drugim podejściu będę mógł wyciągnąć z niego jeszcze więcej. Dzieło Polańskiego mówi nam o tym, że z pozoru zwyczajni, wrażliwi na sztukę i kulturę ludzie mogą kryć w sobie mroczną przeszłość i naturę. Mam wrażenie, że opowiada nam też o tym, iż najgorsza prawda jest bardziej wartościowa od kłamstwa. O łasce. O nieprzepracowanej traumie. O przełości, która w sposób chroniczny kształtuje teraźniejszość. Roman tworzy filmy pierwszej, krystalicznej wody. Rzemiosło i talent. Chapeau bas, panie Polański.

Gatunek: dramat, thriller, psychologiczny

Produkcja: Francja, Wielka Brytania

W filmie występują: przemoc, wulgarny język, nawiązania do przemocy seksualnej

Film odpowiedni dla widzów od 16 roku życia.

Ocena: 9/10

Haken

Watchmen. Strażnicy (2009)

Film oparty na komiksowym uniwersum DC comics. Z pewnością jest to jeden z lepszych filmów o superbohaterach jaki obejrzałem. W filmie Zack Snydera poznajemy ludzką twarz superbohaterów. Człowieczeństwo, świat spowity w mroku, brutalne sceny i brak głupkowatego humoru. Tak, to poważna produkcja o herosach. Historia opowiada o moralności, podejmowaniu decyzji i o tym, że każdy z nas ma w sobie ciemną i jasną stronę osobowości. Strażnicy mają w sobie kilka widowiskowych scen akcji, ale nie są one głównym determinantem tej produkcji. Watchmeni i bez mordobicia zachwycają. Zaintrygowała mnie pełna namiętności scena seksu w akompaniamencie Hallelujah Leonarda Cohena. Może własnie przy tym dziele osiąga się doskonałość uniesień w miłości cielesnej?

W każdym razie apeluję do bezzwłocznego seansu. Dla klimatu. Dla fabuły. Dla narracji. Dla scen walk. Dla ciekawych postaci. W szczególności dla rewelacyjnej kreacji Dr. Manhattana (Billy Crudup) i Rorschacha (Jackie Earle Haley). Zrodziła się we mnie myśl, że i dialogi zasługują na uznanie. Może ze dwie linijki tekstu określiłbym jako niepotrzebne - cała reszta super.

Gatunek: dramat, akcja, sci-fi

Produkcja: USA

W filmie występują: przemoc, wulgarny język

Ocena: 9/10

Haken

Upiorne urodziny (1981)

Slasher autorstwa J. Lee Thompsona. Slasher będący w gronie tych najwybitniejszych z krwawego nurtu. Intrygująco poprowadzona narracja, która prowadzi do świetnego twistu. Sekwencje morderstw nie najgorsze, choć miałem wrażenie, że momentami schodziły one na dalszy plan, co jest raczej rzadkością w tym podgatunku kina grozy. Reżyser trzyma tempo, nie gubi rytmu. Spotkałem się z opiniami, że klamra wieńcząca dzieło jest przekombinowana, ale ja jestem od tego daleki. Finał wychodzi poza schemat, a to się ceni. Na annałach historii zapisało się już trochę tytułów z tego gatunku serwujących wbijające w fotel zakończenie, ale to wciąż promil biorąc pod uwagę całokształt.

Może i trochę podsycam apetyt na ten film, ale myślę, że dla mniej doświadczonych widzów taki zwrot akcji może sprawić, że doświadczą czegoś zupełnie świeżego w sztuce kinematografii, a o to tutaj między innymi chodzi. O doznania. O kinowe orgazmy.

Plakat z filmu Upiorne urodziny (1981)

Gatunek: horror, slasher

Produkcja: Kanada

W filmie występuje przemoc

Film nie jest odpowiedni dla osób niepełnoletnich.

Ocena: 9/10

Haken