Literatura

Motyl - Lisa Genova

Alice Howland piastuje stanowisko profesora na Harvardzie i cieszy się dużym uznaniem wśród studentów oraz wykładowców. Jest aktywna w pracy i poza nią. Biega, uczestniczy w życiu swoich dorosłych już dzieci i dzieli swoją naukową pasję ze swoim partnerem. Od pewnego czasu doświadcza problemów z pamięcią, które początkowo zrzuca na karb przepracowania i stresu. Któregoś razu podczas codziennego treningu ogarnia ją uczucie dezorientacji. Zaniepokojona tym zdarzeniem udaje się do lekarza pierwszego kontaktu. Po wizycie i wstępnym wywiadzie niewiele się wyjaśnia. Niedługo później Alice prosi o skierowanie do neurologa, który stawia ostateczną diagnozę - Alzheimer o wczesnym początku. Bolesna diagnoza wywraca do góry nogami uporządkowane życie Alice i jej rodziny. 

Powieść rekomendowana przez podmioty niosące wsparcie dla chorych i ich rodzin. Motyl dużą wagę przykłada do wczesnego stadium Alzheimera, które często umyka otoczeniu chorego i niemu samemu. Panuje przekonanie, że choroba Alzheimera jest bolączką wyłącznie starych ludzi. To prawda, że najczęściej chorują seniorzy, ale na to schorzenie cierpią również dużo młodsze osoby. W przypadku diagnozy u osoby poniżej 65 roku życia, mówimy o chorobie Alzheimera o wczesnym początku. Nasza bohaterka ma piećdziesiąt lat w chwili rozpoznania. Później dowiaduje się, że choroba najpewniej miała już swój zalążek kilka lat temu, ale wczesne objawy zostały zignorowane. Z każdym miesiącem pojawiają się nowe symptomy, a wcześniejsze ulegają nasileniu. Dochodzi do tego, że Alice nie może już spełniać się zawodowo i jest zmuszona porzucić pracę na uczelni. Narastają problemy z czytaniem i komunikacją. Kobieta w końcu przestaje rozpoznawać znajomych, partnera i własne dzieci. Wreszcie zapomina o potrzebach fizjologicznych i wymaga całodobowej opieki.

Angażująca, pełna emocji i merytorycznych informacji lektura. Alice krótko po diagnozie bardzo chciałaby zamienić Alzheimera na chorobę nowotworową. Jako profesorka psychologii doskonale wie z czym wiąże się taka diagnoza. Doskonale zdaje sobie sprawę, że Alzheimer odbierze jej tożsamość i nie zostawi nawet strzępka świadomości. Na swoim komputerze tworzy folder o nazwie "Motyl", w którym zamieszcza instrukcję postępowania w razie niemocy odpowiedzenia na najprostsze pytania tyczące się jej życia. Instrukcja natomiast dotyczy samobójstwa.

Lisa stara się w swojej powieści uchwycić chorobę i jej wpływ na otoczenie. Choroba daje się we znaki każdemu. Najbliżsi na równi z chorą potrzebują wsparcia. Warto zwracać uwagę na pozornie nieistotne objawy. Wczesna diagnoza pozwoli złagodzić istniejące już objawy i spowolnić postęp choroby. Alzheimer jest jedną z tych chorób, gdzie liczy się czas. Dotychczas ta choroba pozostaje nieuleczalna, jednak kupując sobie trochę więcej czasu za pomocą odpowiednio dobranych medykamentów możemy mieć nadzieję, że medycyna w tym czasie znajdzie rozwiązanie. Od początku choroby do momentu jej rozpoznania może upłynąć nawet 20 lat. Od pierwszych zmian w mózgu do pierwszych symptomów mija kilka lat. W społeczeństwie rośnie świadomość, choć nadal jest na niskim poziomie, a sama choroba owiana jest różnymi stereotypami. Narastającą świadomość można zaobserwować również na terapiach dla osób uzależnionych, gdzie pojawiają się osoby we wczesnych fazach uzależnienia. Sporo jest osób, które piją ryzykownie, ale nie utraciły jeszcze kontroli. Pojawia się profilaktyka. Alkoholizm podobnie jak Alzheimer rozwija się etapowo, poprzez poszczególne fazy, które charakteryzują się różnymi objawami i różnym stopniem ich nasilenia (w przypadku uzależnienia od alkoholu są to: prealkoholowa, ostrzegawcza, krytyczna i chroniczna). Chroniczna jest tą najpóźniejszą, najcięższą i najbardziej transparentną, gdzie zaakcentowane są już wszystkie objawy choroby alkoholowej. Alzheimer jest jednak gorszy, bo można go spowolnić, ale nie zatrzymać. To jeden z najcięższych wyroków, jakie możemy usłyszeć od lekarza.

Ocena: 8+/10

Rak Time. Praktyczny poradnik onkologiczny - Anna Bimer

Nasza rodaczka próbuje nieco odczarować raka i pokazuje, że w dzisiejszym świecie nowotwór wcale nie musi oznaczać wyroku śmierci. Mamy trochę narzędzi do walki z tym zaciętym przeciwnikiem. Oczywiście niektóre formy raka są nieuleczalne i to w dalszym ciągu choroba, która każdego roku jest odpowiedzialna za śmierć ponad 100 000 osób w Polsce. Rak zbiera największe żniwo wśród osób starszych. Jeśli ten sam nowotwór pojawia się u młodego człowieka, to mamy o wiele większą szansę na ujarzmienie choroby z uwagi na wytrzymalszy organizm. Niestety sama chemioterapia jest inwazyjna i prowadzi do powikłań, które potrafią przybrać postać przewlekłą i są obecne po zakończeniu terapii.

Książka jest napisana w formie poradnika, który ma na celu przeprowadzić chorych i ich najbliższych przez ten trudny etap. Najbardziej wybrzmiewa to, że absolutnie nie powinno się zawiesić na dziewiczej diagnozie i podsuniętym planie leczenia. Najrozsądniej jest skonsultować swój przypadek z co najmniej kilkoma lekarzami, aby utwierdzić się co do słuszności rozpoznania i wybrać najbardziej optymalną terapię. Nie bać się również korzystać z zagranicznych placówek, ktore niekiedy oferują bardziej przystępne terapie nowotworowe. Zdecydowanie warto przeczytać. Również, a może nawet przede wszystkim dla osób, które jeszcze nie miały okazji zmierzyć się bezpośrednio lub pośrednio z rakiem. Chodzi o wstępne przygotowanie się do tego starcia. I za nic w świecie nie oddawajcie tej książki, abyście mogli do niej wrócić w razie potrzeby. A zapewniam, że prawie każdy z nas doświadczy spotkania ze skorupiakiem. Jeśli nie na własnej skórze, to na skórze matki, ojca, babci, dziadka, męża, żony, partnera, syna, córki, wnuka, ciotki, wujka czy przyjeciela. Wiem, że nie jest łatwo przygotować się do czegoś takiego jak nowotwór. Jednak warto mieć choćby podstawową wiedzę w zakresie diagnostyki i sposobów leczenia. W książce są też podane strony internetowe i aplikacje, które służą holistyczną pomocą dla osób z nowotworem i ich bliskich. Zawsze znajdzie się ktoś, kto nam pomoże, tylko trzeba o tę pomoc poprosić.

Ocena: 8+/10

Polska odwraca oczy - Justyna Kopińska

Zbiór kontrowersyjnych reportaży dziennikarki Justyny Kopińskiej. A w nim m.in: rozmowa ze szczęśliwą żoną Mariusza Trynkiewicza, przemoc w stosunku do nieletnich w Kocborowie (szpital psychiatryczny), ośrodek dla młodzieży prowadzony przez siostry zakonne, w którym bicie i gwałty to chleb powszedni, prezydent miasta pobierający haracz od swoich podwładnych, policja manipulująca statystykami i tuszująca najtrudniejsze sprawy związane z zabójstwami. Reportaże podnoszą ciśnienie i obnażają niewygodną prawdę o moralnej kondycji niektórych sektorów naszego państwa. Najbardziej poruszające są dla mnie sprawy, w których to autorytety dopuszczają się haniebnych czynów. Dyrektor, ordynator, lekarz, prezydent miasta czy siostra zakonna. W takich przypadkach konsekwencje powinny być najsurowsze. Kopińska rozgrzebuje sprawy, co niekiedy daje promyk nadziei na choć namiastkę sprawiedliwości.

Ocena: 6+/10

Doktor Jekyll i pan Hyde - Robert Louis Stevenson

Doktor Henryk Jekyll jest cenionym i szanowanym lekarzem, który swoją postacią stanowi żywy przykład prawości i moralności. W pewnym momencie do jego życia dołącza niejaki pan Edward Hyde, człowiek będący uosobieniem nikczemności. Znakomita nowela, która dosadnie pokazuje dwoistość ludzkiej natury. Możemy być wzorem cnót w czasach pokoju, a podczas wojny poddać się pierwotnym instynktom - szabrować, gwałcić i mordować. 

Przekleństwo ludzkości polega więc na tym, że dwie sprzeczne natury są ze sobą na wieki złączone, że w otchłani dręczącego sumienia muszą toczyć tragiczne, nie kończące się boje.

Ocena: 9/10

Haken